برسام تِک

مقدمه

استارتاپ‌ها با ایده‌ها و خلاقیت‌ها شکل می‌گیرند و در مراحل اولیه، معمولا سرمایه زیادی ندارند. در این شرایط، تخصیص سهام (وستینگ) به عنوان ابزاری برای جذب سرمایه، حفظ کارکنان کلیدی و هم‌راستایی منافع سهام‌داران، موسسان و کارکنان عمل می‌کند.

وستینگ (Vesting) یا اعطای سهام چیست؟

وستینگ یا اعطای سهام فرایندی است که در آن شرکت‌های استارتاپی به کارکنان و ذینفعان خود به مرور زمان سهام اعطا می‌کنند. این کار به عنوان انگیزه‌ای برای ماندن در شرکت و مشارکت در موفقیت بلندمدت آن عمل می‌کند.

نحوه عملکرد تخصیص سهام

برنامه تخصیص سهام در قالب یک بند در قرارداد مشخص می‌شود.
این برنامه شامل جدول زمانی برای واگذاری سهام و شرایط مربوط به آن است.
سهام به طور تدریجی و در قالب مقاطع (Cliff) به افراد واگذار می‌شود.
برای مالکیت کامل سهام، افراد باید حداقل زمان مشخصی را در شرکت کار کنند.
ترک شرکت قبل از اتمام دوره تخصیص سهام می‌تواند منجر به کاهش سهام یا عدم مالکیت کامل آن شود.

در اینجا چند مزیت و معایب طرح وستینگ برای کارفرمایان و کارکنان آورده شده است:

مزایای طرح اعطای سهام برای کارفرمایان

جذب و حفظ استعدادها: اعطای سهام به کارکنان می‌تواند راهی موثر برای جذب و حفظ بهترین استعدادها باشد.
هم‌ترازی منافع: با اعطای سهام به کارکنان، منافع آنها با منافع شرکت هم‌سو می‌شود و آنها را تشویق می‌کند تا برای موفقیت شرکت تلاش بیشتری کنند.
کاهش هزینه‌ها: اعطای سهام می‌تواند جایگزینی برای حقوق و پاداش‌های نقدی باشد و در کوتاه‌مدت هزینه‌ها را کاهش دهد.

معایب طرح اعطای سهام برای کارفرمایان

رقیق شدن مالکیت: با اعطای سهام به کارکنان، مالکیت بنیان‌گذاران و سهامداران اولیه رقیق می‌شود.
پیچیدگی‌های اداری: ایجاد و مدیریت طرح‌های وستینگ می‌تواند پیچیده و پرهزینه باشد.
تعهدات بلندمدت: شرکت‌ها به مدت طولانی متعهد به پرداخت سهام به کارکنان هستند، حتی اگر آنها شرکت را ترک کنند.

مزایای طرح اعطای سهام برای کارکنان

مالکیت در شرکت: کارکنان با دریافت سهام، صاحب بخشی از شرکت می‌شوند و از موفقیت آن سود می‌برند.
انگیزه بلندمدت: اعطای سهام به کارکنان انگیزه می‌دهد تا برای مدت طولانی در شرکت بمانند و برای موفقیت آن تلاش کنند.
پتانسیل سود قابل توجه: اگر شرکت موفق باشد، ارزش سهام می‌تواند به طور قابل توجهی افزایش یابد و کارکنان سود زیادی به دست آورند.

معایب طرح اعطای سهام برای کارکنان

عدم نقدینگی: کارکنان معمولاً نمی‌توانند سهام خود را به طور فوری بفروشند و ممکن است تا زمان خروج از شرکت برای دسترسی به پول آنها صبر کنند.
ریسک: ارزش سهام می‌تواند کاهش یابد و کارکنان ممکن است در صورت شکست شرکت هیچ سودی به دست نیاورند.
شرایط واگذاری: ممکن است شرایطی برای واگذاری سهام وجود داشته باشد، مانند حداقل مدت زمان کار در شرکت یا دستیابی به اهداف خاص.

انواع طرح‌های اعطای سهام

انواع مختلفی از طرح‌های وستینگ وجود دارد که هر کدام مزایا و معایب خود را دارند. برخی از رایج‌ترین طرح‌ها عبارتند از:

اعطای سهام مبتنی بر زمان: در این طرح، سهام به طور مساوی در طول زمان مشخصی، معمولاً 3 تا 4 سال، به کارکنان اعطا می‌شود.
اعطای سهام مبتنی بر مایل‌استون: در این طرح، سهام بر اساس دستیابی به اهداف مشخص، مانند فروش محصول جدید یا رسیدن به سطح مشخصی از درآمد، به کارکنان اعطا می‌شود.
اعطای سهام ترکیبی: این طرح ترکیبی از وستینگ مبتنی بر زمان و مبتنی بر مایل‌استون است.

وستینگ (اعطای سهام) در استارت‌آپ‌ها

وستینگ در استارت‌آپ‌ها می‌تواند راهی موثر برای محافظت از کسب‌وکار و افزایش پایداری تیم باشد. این کار با ارائه برنامه‌ی وستینگ مبتنی بر زمان به اعضای تیم می‌تواند از وفاداری و اطمینان حضور بلندمدت همکارانشان در شرکت مطمئن شود.

تدوین طرح اعطای سهام برای استارت‌آپ‌ها

تدوین موفق یک طرح وستینگ استارت‌آپی نیاز به برنامه‌ریزی دقیق دارد. در اینجا چند نکته برای تنظیم یک طرح وستینگ موفق آورده شده است:

اهداف خود را تعیین کنید: قبل از شروع، اهداف خود را از طرح وستینگ مشخص کنید. آیا می‌خواهید از خروج کارکنان جلوگیری کنید؟ آیا می‌خواهید برای جذب بهترین استعدادها رقابت کنید؟
نوع طرح مناسب را انتخاب کنید: انواع مختلفی از طرح‌های وستینگ وجود دارد. نوع مناسب را با توجه به اهداف و منابع خود انتخاب کنید.
برنامه زمانی را تعیین کنید: برنامه زمانی را برای واگذاری سهام مشخص کنید. این برنامه باید به گونه‌ای باشد که برای کارکنان انگیزه‌بخش باشد و در عین حال از منافع شرکت نیز محافظت کند.
شرایط واگذاری را مشخص کنید: شرایطی را برای واگذاری سهام مشخص کنید، مانند حداقل مدت زمان کار در شرکت یا دستیابی به اهداف خاص.
با یک وکیل مشورت کنید: قبل از نهایی کردن طرح وستینگ خود با یک وکیل مشورت کنید تا اطمینان حاصل کنید که با قوانین و مقررات مربوطه مطابقت دارد.

سخن پایانی

وستینگ (اعطای سهام) می‌تواند ابزاری ارزشمند برای استارت‌آپ‌ها باشد تا استعدادهای برتر را جذب و حفظ کنند و در عین حال از منافع شرکت نیز محافظت کنند. با برنامه‌ریزی دقیق و اجرای مناسب، می‌توانید از وستینگ برای ایجاد یک کسب‌وکار موفق و پایدار استفاده کنید.

منابع

B2n.ir/p14764

B2n.ir/r06881