استارت‌آپ‌ها به عنوان شرکت‌های نوپا، برای محافظت از حقوق خود و انجام فعالیت‌های قانونی، به تنظیم انواع قراردادهای استارتاپی نیاز دارند.

اهمیت تنظیم قرارداد قبل از شروع کار:

هنگامی که تصمیم به راه‌اندازی استارتاپ می‌گیرید، تنظیم قراردادهای مربوطه از اهمیت بالایی برخوردار است. این قراردادها به شما کمک می‌کنند تا:

  • ریسک کار را کاهش دهید.
  • روابط خود را با شرکا، کارکنان، سرمایه‌گذاران و سایر ذینفعان به طور شفاف و مشخص تعریف کنید.
  • در صورت بروز اختلاف، چارچوبی برای حل و فصل آن داشته باشید.

انواع مهم‌ترین قراردادهای استارتاپ:

1. تفاهم‌نامه بنیان‌گذاران:

این قرارداد بین موسسین استارتاپ منعقد می‌شود و وظایف، میزان مشارکت و درصد سهام هر یک از آنها را مشخص می‌کند.

مواردی که در این قرارداد باید به آنها توجه شود:

  • مشخصات بنیان‌گذاران
  • نقش‌ها و مسئولیت‌های هر یک از بنیان‌گذاران
  • تسهیم سرمایه اولیه و میزان سهم هر یک از بنیان‌گذاران
  • شرایط کناره‌گیری، انحلال و عزل مدیران
  • محرمانگی، عدم رقابت و مالکیت معنوی

2. توافق‌نامه سهامداران (SHA):

این قرارداد برای کنترل و مدیریت روابط بین سهامداران شرکت تنظیم می‌شود و تعهدات و وظایف هر یک از آنها را مشخص می‌کند.

مواردی که در این قرارداد باید به آنها توجه شود:

  • مشخصات سهامداران
  • تعیین تکلیف در مورد امور مدیریتی از جمله حق رای
  • مشارکت در سود و سهام
  • محرمانگی و عدم رقابت
  • انتقال سهام
  • تصمیم‌گیری در مورد روش‌های حل و فصل اختلافات
  • انحلال شرکت و مسائل آن

3. قرارداد استخدامی یا قرارداد کار:

این قرارداد برای تعیین حقوق و تعهدات کارمند و کارفرما تنظیم می‌شود.

مواردی که در این قرارداد باید به آنها توجه شود:

  • نوع کار یا حرفه‌ای که کارگر باید به آن اشتغال یابد
  • حقوق یا مزد مبنا و لواحق آن
  • ساعات کار، تعطیلات و مرخصی‌ها
  • محل انجام کار
  • تاریخ انعقاد قرارداد
  • مدت قرارداد
  • سایر موارد

4. قرارداد محرمانگی:

این قرارداد برای محافظت از اطلاعات محرمانه و اسرار تجاری کسب و کار منعقد می‌شود.

مزایای استفاده از NDA:

  • ایجاد اعتماد NDA : به ایجاد اعتماد بین طرفین درگیر در یک همکاری یا رابطه کاری کمک می‌کند.
  • محافظت از منافع NDA : به محافظت از منافع هر یک از طرفین در برابر افشاهای غیرمجاز اطلاعات محرمانه کمک می‌کند.
  • جلوگیری از سوء استفاده NDA : می تواند از سوء استفاده از اطلاعات محرمانه توسط طرفین دیگر جلوگیری کند.

مواردی که در این قرارداد باید به آنها توجه شود:

  • تعریف اطلاعات محرمانه
  • تعهدات طرفین در مورد حفظ محرمانگی اطلاعات
  • جریمه‌های نقض تعهدات

5. قرارداد عدم رقابت:

این قرارداد برای جلوگیری از رقابت کارمند یا سهامدار با شرکت پس از خروج از آن منعقد می‌شود.

هدف از این قرارداد:

  • محافظت از اسرار تجاری و اطلاعات محرمانه کارفرما
  • جلوگیری از سوءاستفاده کارمند از تخصص و تجربه به دست آمده در شرکت
  • حفظ منافع مشروع کارفرما

مواردی که در این قرارداد باید به آنها توجه شود:

  • محدوده زمانی و مکانی عدم رقابت
  • نوع فعالیتی که مشمول عدم رقابت می‌شود
  • جریمه‌های نقض تعهدات

6. قرارداد وستینگ:

این قرارداد نحوه واگذاری سهام به کارکنان یا سرمایه‌گذاران استارتاپ در طول زمان، بر اساس عملکرد و تعهداتشان را مشخص می‌کند.

اهمیت و کاربرد قرارداد وستینگ:

  • ارزش آورده (دانش و تخصص) در استارتاپ ها به مرور زمان افزایش می یابد.
  • ممکن است موسسین یا اعضای تیم به دنبال خروج از استارتاپ باشند.
  • قرارداد وستینگ سهام برای حفظ تعهد و ثبات در استارتاپ ها به کار می رود.

مزایای قرارداد وستینگ:

  • ایجاد انگیزه برای تعهد بلندمدت:
  • سود بردن از افزایش ارزش سهام در طول زمان
  • جلوگیری از خروج زودهنگام موسسین و اعضای کلیدی
  • جذب سرمایه گذاران:
  • نشان دهنده ثبات و تعهد تیم
  • کاهش ریسک سرمایه گذاری

7. قرارداد سرمایه گذاری در استارتاپ:

این قرارداد بین استارتاپ و سرمایه گذاران آن منعقد می‌شود و شرایط و نحوه سرمایه‌گذاری، مانند مبلغ سرمایه‌گذاری، نوع سهام، حقوق و تعهدات طرفین و غیره را مشخص می‌کند.

مزایای استفاده از قرارداد سرمایه گذاری:

  • ایجاد شفافیت و وضوح در روابط بین استارتاپ و سرمایه گذاران
  • کاهش ریسک برای هر دو طرف
  • افزایش اعتماد و اطمینان
  • تسهیل فرآیند جذب سرمایه 

8. قرارداد مشارکت در استارتآپ

وقتی استارتاپی محصول یا پروژه‌ای خاص و مطمئن دارد، به جای واگذاری سهام به سرمایه‌گذاران، می‌تواند با آنها قرارداد مشارکت منعقد کند.در این نوع قرارداد، سرمایه‌گذار با اطمینان از سودآوری پروژه، سرمایه را به استارتاپ می‌دهد.استارتاپ هم از این پول برای توسعه محصول یا پروژه خود استفاده می‌کند.سود حاصل از پروژه بر اساس درصدی که از قبل بین طرفین توافق شده، در بازه های زمانی مشخص تقسیم می‌شود و در پایان پروژه، اصل سرمایه سرمایه‌گذار به او بازگردانده می‌شود.

ویژگی های این قرارداد:

  • نامعین است ( شرایط آن در قانون مدنی مشخص نشده است)
  • لازم است ( طرفین حق فسخ آن را ندارند)
  • با فوت یا محجوریت طرفین منحل نمی شود.
  • تشریفاتی نیست ( نیاز به تشریفات خاصی برای انعقاد آن نیست)

ارکان این قرارداد:

  • موضوع همکاری: شرح خدمات و محصولات هر طرف
  • شرایط مالی: نحوه پرداخت هزینه ها، تقسیم سود و زیان
  • مالکیت فکری: حقوق مربوط به اختراعات و فناوری های جدید
  • موارد انحلال قرارداد: شرایط پایان همکاری
  • مرجع حل اختلاف: نحوه حل اختلافات در صورت بروز مشکل

در نهایت میتوان گفت که قراردادهای استارتاپی ابزاری ضروری برای موفقیت استارتاپ ها هستند. این قراردادها با ایجاد چارچوبی قانونی برای روابط بین طرفین ذینفع، ریسک ها را کاهش داده، اعتماد و اطمینان را افزایش و جذب سرمایه را تسهیل می کنند.

نویسنده: نفیسه افهامی سیسی

منابع:

https://asaankar.ir/set-up-employment-contract/

B2n.ir/b30417

B2n.ir/y74384

B2n.ir/s95734